İmalat
İmalat kelimesi Türk Dil Kurumu sözlüğünde “ham maddeyi işleyip mal üretme” olarak tanımlanmaktadır. İmalat sözcüğü altında çoğu kez döküm, talaşlı işleme, plastik şekillendirme ve kaynak gibi klasik işlemler anlaşılır. Ancak gerçekte imalatın oldukça geniş bir tanımı vardır. Günümüzün modern yaklaşımı ile imalat, ürün geliştirme, imalat sürecinin seçilmesi, süreçlerin yönetilmesi, taşıma ve dağıtım, sistem entegrasyonu ve müşteri desteği gibi bir çok halkadan oluşan uzun bir zincirdir. İmalat gerçekleştirilmesi sırasında, malzeme, para, zaman, mekan, işgücü gereksinimi ve çevre kirliliğini dikkate alınarak oluşturulan katma değerin en uygun şekilde gerçekleştirilmesi beklenir.
İmalat Mühendisi ve Çalışma Alanları
İmalat dünyasında son 20-30 yılda önemli değişimler yaşanmaktadır. Ürün çeşitleri artmakta, imalatta kullanılan malzemeler çeşitlenmekte, tüketicilerin kalite ve güvenilirlik beklentileri yükselmektedir. Ayrıca aynı mamul için tüketicilere farklı alternatifler sunulduğundan tıpa tıp benzer ürünlerin imal sayısı azalmaktadır. Bu gelişmeler imalat yöntemlerini ve sistemlerini etkilemekte, seçilen malzemeyi, beklenilen kalitede, kabul edilebilir fiyat ve gerekli zaman içinde işlemden geçirebilen uygun imalat işlem, sistem ve süreçlerinin ortaya konulmasını gerektirmektedir.
İmalat hedeflerine ulaşmanın ancak iyi tasarlanmış imalat işlem ve süreçleri ile mümkündür ve imalat mühendislisleri genelde işlem ve süreç tasarımı ile uğraşırlar. Bu amaçla takımlar, imalat süreçleri, makine ve ekipman, kontrol stratejileri geliştirerek bu imkan ve sistemleri entegre ederek rekabet edebilir maliyette ve belirli bir kaliteye sahip ürünler elde etmeye çalışırlar. Verimliliği artırmak, kaliteyi geliştirmek ve maliyetleri düşürmek için yapılan modern uygulamalara örnek olarak bilgisayar destekli tasarım, robotik, sayısal süreç kontrol ve bilgisayarla tümleşik imalat sistemleri gibi yeni teknolojiler gösterilebilir.
İmalat mühendisi bir ürünün tasarımından başlayarak ürün ortaya çıkana kadar geçirdiği evrelerin tümünde görev alabilir. İmalat mühendisi imalatı kolaylaştırmalı, günün teknolojisinin önüne geçerek kaliteyi arttırmalıdır. İmalat mühendisinden tasarım olarak önüne gelen parçanın imalatını gerçekleştirirken elindeki imkanlara göre imalatını şekillendirebilmesi ve imalata uygunluk bakımından tasarımcı ile diyalog kurabilmesi beklenir.
Günümüz Türkiye’sinde imalat sektörünün istenen düzeye ulaşabilmesi için birçok sektörde bu sürecleri tasarlayabilecek ve uygulayabilecek imalat mühendislerine ihtiyaç vardır. İmalat mühendisleri imalat sistemlerinin tasarımı ve gerçekleştirilmesi yanında, ürün geliştirme, kalite kontrol ve üretim bölümlerinde çalışabilirler. İmalat mühendisleri tüm üretim bölümlerinin idaresinde görev alabilir veya kısa bir çalışma döneminden sonra yönetim kademelerine aday olmaktadırlar.
İmalat ve Üretim
İMALAT MÜHENDİSLİĞİ yerine ÜRETİM MÜHENDİSLİĞİ adlandırmasının daha uygun olup olmadığı düşünülebilir. Oysa İMALAT kelimesi Arapça kökenli olup, “ham maddeyi işleyip mal üretme” olarak tanımlanmaktadır; bu kelimenin Türkçe karşılığı Türk Dil Kurumu sözlüğünde çok yaygın olarak kullanılmayan YAPIM şeklinde verilmektedir.
ÜRETİM ise “İnsanların, toplumun varlığı ve gelişmesi için gerekli nesneleri sağlamak üzere, amaçlı etkinlikleriyle doğal çevrelerini değiştirmeleri” olarak daha geniş kapsamlı olarak tanımlanmıştır. Yani İMALAT etkinlikleri, ÜRETİM etkinliklerinin bir parçasıdır. ÜRETİM sözcüğünün Arapça kökenli karşılığı ise İSTİHSAL olarak verilmektedir.